Βιώνουμε ήδη τον πρώτο μήνα από τότε που τα σχολεία έκλεισαν και είναι σε εφαρμογή η λεγόμενη «σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση». Η εφαρμογή της σε πανελλαδική καθολική κλίμακα, έκανε φανερά, ίσως μάλιστα να τα μεγάλωσε, τα σοβαρά προβλήματα που έτσι κι αλλιώς προϋπήρχαν στην εκπαιδευτική διαδικασία και πριν το κλείσιμο.
Για να ξεκινήσουμε κατ’ αρχάς με τα λεγόμενα «τεχνικά» ζητήματα, βιώσαμε για μία ακόμη χρονιά, τα παμπάλαια και επικίνδυνα σε πολλές περιπτώσεις σχολικά κτίρια, τις σημαντικές ελλείψεις τόσο σε εκπαιδευτικούς, όσο και σε προσωπικό καθαριότητας. Η πάγια πρακτική όλων των κυβερνήσεων, να μην προχωρούν στην πρόσληψη μόνιμων εκπαιδευτικών, αλλά να συνεχίζουν το άθλιο καθεστώς των αναπληρωτών, έχει φτάσει πλέον στα όριά του. Κενά υποδηλώνονται ή ακόμα και αποκρύπτονται, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, όχι μόνο σε δυσπρόσιτες περιοχές, αλλά ακόμα και στην ίδια την πρωτεύουσα, να λείπουν ειδικότητες από σχολεία και μάλιστα σε μαθήματα που οι μαθητές θα κληθούν να δώσουν στο τέλος της χρονιάς εξετάσεις.
Ίδια κατάσταση επικρατεί και στο ζήτημα της καθαριότητας και μάλιστα εν μέσω «πανδημίας». Ελάχιστο το μόνιμο προσωπικό, το υπόλοιπο σε ομηρία με συνεχόμενες ανανεώσεις συμβάσεων για πάνω από 10 χρόνια στην πλειοψηφία τους, ενώ προκειμένου να καλύψουν τις ελάχιστες απαιτήσεις των πρωτοκόλλων προχώρησαν σε 4μηνες συμβάσεις λόγω covid-19 που θα λήξουν πολύ πριν κλείσουν τα σχολεία. Το προσωπικό έτσι κι αλλιώς δεν επαρκούσε ούτε στις «κανονικές συνθήκες», προκειμένου τα σχολεία μας να έχουν μια αξιοπρεπή εικόνα, είναι προφανές ότι στις ειδικές συνθήκες που βιώνουμε σήμερα δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε κανένα υγειονομικό πρωτόκολλο.
Η εκπαιδευτική κοινότητα με πρωτοπόρους τους μαθητές, από την αρχή της χρονιάς έχει θέσει τα αιτήματά της που αποτελούν όρους ώστε τα σχολεία να είναι ανοιχτά και ασφαλή για εκπαιδευτικούς και μαθητές. Μείωση των μαθητών ανά τμήμα μέχρι το πολύ 15 με προσλήψεις μόνιμων εκπαιδευτικών ώστε να μπορέσει αυτό να γίνει, επαρκής αριθμός προσωπικού καθαριότητας ώστε να μπορούν αν τηρηθούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα, μέσα ατομικής προστασίας δωρεάν για όλους καθώς και επαναλαμβανόμενα και δωρεάν τεστ στα σχολεία που εμφανίζονται κρούσματα.
Ήδη από την πρώτη ημέρα εφαρμογής της εμφανίστηκαν προβλήματα, τόσο «τεχνικής» φύσης όσο και προβλήματα που αφορούν την ίδια την ουσία της λεγόμενης τηλε εκπαίδευσης.
Κατ’ αρχάς οι υφιστάμενες ανισότητες που υπάρχουν ανάμεσα στους μαθητές των σχολείων και τις οικογένειές τους, γιγαντώθηκαν. Και μπορεί η υπουργός να διαβεβαιώνει ότι το σύνολο σχεδόν των μαθητών έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, ωστόσο αποκρύβει έντεχνα ότι για πολύ μεγάλο κομμάτι μαθητών οι οποίοι είναι σχεδόν οι μισοί, αυτή η πρόσβαση γίνεται μέσω της οθόνης ενός κινητού τηλεφώνου, ενώ ακολουθεί το τάμπλετ. Σοβαρή πρόσβαση! Αφήνουμε δε τα πολύ σημαντικά ζητήματα της πλήρους μετακύλησης του κόστους πρόσβασης στην ίδια την οικογένεια. Όλοι όσοι έχουμε στοιχειώδη επαφή με την πραγματικότητα, γνωρίζουμε ότι το κόστος της αναβάθμισης της σύνδεσης, ώστε να μπορεί και το δεύτερο παιδί της οικογένειας να παρακολουθεί ή ο γονιός να εργάζεται από το σπίτι όπως είναι πολλές φορές υποχρεωμένος να το κάνει, βαρύνει την ίδια την οικογένεια, όπως επίσης και το κόστος μιας πιθανής αγοράς νέου ηλεκτρονικού εξοπλισμού και αναλωσίμων (μελάνια, χαρτί).
Πέρα όμως από αυτά τα -προφανώς πολύ σημαντικά- προβλήματα, υπάρχει και μια άλλη πλευρά στην όλη υπόθεση, εξίσου αν όχι και πιο σημαντική. Η ίδια η διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που μπορεί να έχει την χρησιμότητά της σαν επικουρική διαδικασία στην δια ζώσης, επιχειρείται να καταστεί η τελευταία λέξη της μόδας, η επιτομή του «νέου» στα εκπαιδευτικά πράγματα. Ό,τι όμως και να πουν οι υπεύθυνοι για την χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής , δεν μπορούν να μας κάνουν να κλείσουμε τα μάτια μας στην πραγματικότητα. Και αυτή η πραγματικότητα για όποιον έχει στοιχειώδη επαφή με τις βασικές παιδαγωγικές μεθόδους, είναι εφιαλτική. Είναι προφανές ότι το κλείσιμο των σχολείων επιδρά αρνητικά στη γνωστική, κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Η πραγματική, παραγωγική και πιο ουσιαστική μάθηση γίνεται στα θρανία. Η δια ζώσης διδασκαλία είναι αναντικατάστατη, γεγονός που παραδέχονται ακόμη και οι επικεφαλής του υπουργείου. Το παιδαγωγικό και κοινωνικό κενό που αφήνει στα παιδιά είναι πολύ σημαντικό και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αναπληρωθεί από την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ακόμα και αν λυθούν τα όποια τεχνικής φύσης προβλήματα που έχει. Το κενό αυτό μάλιστα είναι σημαντικά μεγαλύτερο και οι επιπτώσεις του ιδιαίτερα αρνητικές στα μικρότερα παιδιά του δημοτικού και του νηπιαγωγείου.
Αλλάζει δραστικά τον τρόπο που αυτά αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα πίσω από μια οθόνη. Αλλάζει η αίσθηση του πραγματικού, ενώ ας μην μιλήσουμε καλύτερα για την ιδιωτικότητα που οφείλει να προστατεύεται καθώς και την ευκολία δημόσιας έκθεσης της προσωπικής τους εικόνας. Τα παιδιά μας ζουν σε έναν χώρο που κοντεύει να απωλέσει τα χαρακτηριστικά του και που από προσωπικός χώρος οικογενειακό καταφύγιο, μετατρέπεται σε σχολική τάξη και αίθουσα εργασίας.
Σε αυτές τις συνθήκες, είναι φανερό ότι δεν μπορεί να εξακολουθούμε να κάνουμε ότι δεν τρέχει τίποτα. Δεν μπορεί η έκτακτη κατάσταση να μετατρέπεται σε νέα κανονικότητα. Αν είναι -όπως οι ίδιοι οι υπεύθυνοι τονίζουν- μια ειδική έκτακτη συνθήκη, τότε δεν μπορεί σε αυτή την ειδική έκτακτη συνθήκη, να παριστάνουμε ότι η εκπαιδευτική διαδικασία προχωράει κανονικά. Δεν μπορεί να καταγράφονται απουσίες και προφανώς δεν μπορεί να προχωράει η ύλη, τουλάχιστον όχι με τον ίδιο τρόπο που θα συνέβαινε στην τάξη. Δεν μπορεί επιπλέον να απαιτείται από τα παιδιά να «διαγωνιστούν» και να βαθμολογούνται. Αλλιώς ας μας πουν ότι το ψηφιακό «σχολείο» είναι η πρότασή τους για να ξέρουμε.
Διεκδικούμε μαζί με τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά μας:
• Ανοιχτά και ασφαλή σχολεία για όλους, με όλα τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας.
• ΤΩΡΑ μέχρι 15 μαθητές στο τμήμα.
• Μόνιμοι μαζικοί διορισμοί εκπαιδευτικών με μονιμοποίηση όλων των αναπληρωτών. Κατάργηση του προσοντολόγιου. Προσλήψεις όλου του αναγκαίου βοηθητικού προσωπικού (καθαριότητα, νοσηλευτές, κλπ)
• Η τηλεκπαίδευση δεν είναι εκπαίδευση, και δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη ζωντανή διαδικασία αλληλεπίδρασης που μπορεί να γίνει μόνο μέσα στις σχολικές αίθουσες.
• Να μειωθεί άμεσα η ύλη. Δεν μπορεί να συνεχίζεται η κατάσταση, λες και δεν συμβαίνει τίποτα.
• Όχι απουσίες στους μαθητές. Δεν μπορούμε να απαιτούμε από μικρά και μεγαλύτερα παιδιά να είναι μέχρι και δέκα ώρες διαρκώς πάνω από μία οθόνη που μάλιστα συνήθως είναι οθόνη κινητού.
• Καμία αξιολόγηση μαθητών με κλειστά σχολεία μέσω τηλεδιαγωνισμάτων ή άλλων μορφών αξιολόγησης.
• Κανείς εκπαιδευτικός να μην υποχρεωθεί να παραδώσει βαθμολογία όσο διαρκεί η εξ αποστάσεως διδασκαλία.
